Pap smear yaptığımız bütün kadınların eline geçen sitoloji raporlarının iyi yorumlanması gerekir. 2001 yılından beri smear sonuçlarının standardizasyonu için kullanılan Bethesda sistemine göre 3 ana kategori vardır, bazılarının ise alt kategorileri vardır.
1- Negatif sonuçlar: Kanser, kanser öncesi gibi bulgular yoktur, bazen enfeksiyon bulguları veya reaktif hücre değişiklikleri olabilir.
2- Epitel hücre bozuklukları: Burada rahim ağzında kanser veya kanser öncesi değişiklikler olabilir.
● ASCs: Bu terimde hücrelerde anormallikler olabilir ama bunlar enfeksiyon, tahriş veya kanser öncesi midir belirlenemez ve 2 alt grupta değerlendirilirler.
1- ASC-US: Çoğunlukla kanser öncesi lezyon değildir, bazen 4-6 ayda testin tekrarı istenir, bazen de rahim ağzı kanseri yapan HPV virüsünün varlığı araştırılmak istenir ve HPV-DNA testi yapılır. Eğer yüksek riskli HPV bulunmuşsa, kolposkopi denilen mikroskopla rahim ağzının yakından incelenmesi, gerekirse biopsi yoluna gidilir.
2- ASC-H: Bu durumda yüksek dereceden bir değişiklik ekarte edilemez ve kolposkopi –biopsi yapılması gerekir.
● SILs: Yüksek veya alçak dereceli değişiklik olarak 2 alt kategoriye ayrılır ve kolposkopi önerilir; çoğunluğunda HPV pozitiftir, DNA testi önerilir ve yüksek dereceli olanları tedavi edilmelidir. Düşük dereceliler bazen kendiliğinden iyileşebilir.
● Kanser, adenokarsinom, atipik glandüler hücreler: Mutlaka daha ileri tetkik ve tedavi gerektirir.
3- Diğer malign tümörler: Bu kategoride malign melanom, lenfoma gibi rahim ağzını nadiren etkileyen kanser formları söz konusudur.