Rahim ağzı kanserini yapan en önemli sebebin HPV virüsü olduğunu biliyoruz. Hatta yapılan çalışmalarda kanser dokularında %100’e yakın oranda HPV virüsü bulunmuştur. Bu virüslerin hepsi değil, bazı tipleri kanser yapmaktadır. Rahim ağzından alınan smear testlerinde bozulma olduğunda HPV virüsü için araştırmaya geçilebilir. Bu nedenle smear yerine doğrudan HPV araştırılması daha doğru sonuç verebilecek gibidir. Smear testinde rastladığımız bazı yanlışlıklar ve eksikler HPV’nin DNA’sı araştırıldığı zaman yaşanmamaktadır. Smear’in avantajı ise rahim ağzındaki hücresel değişikliklerin hangi aşamada olduğunu bize bildirmesidir. Kanada’da yapılan geniş çaplı bir araştırmada HPV DNA testinin kanser öncesi hücre bozulmasını belirlemede smearden %40 daha iyi olduğu gösterildi.
Bugün için, tarama testi olarak pap smear kullanılmaya devam edilmekte, anormal bir sonuçta HPV araştırmasına gidilmektedir. HPV DNA araştırması daha detaylı bir teknoloji gerektirir ve daha pahalıdır. 30 yaş altında ve normal pap sonuçları olan bir kadında tarama amaçlı yapılması pratik değildir. Ancak, 30 yaş üzeri ve rahim ağzı kanseri riski yüksek olanlarda pap smear’e ek olarak önerilebilir., çünkü özellikle gençlerde çoğu HPV enfeksiyonu kendiliğinden geçebilir ve kansere neden olmaz.